Μια ιστορία ελληνο-ηλεκτρικής τρέλας

Τα Θεοδώριανα την άνοιξη

Τα Θεοδώριανα είναι ένα μικρό χωριό της Ηπείρου, κάτω από τις ψηλές κορφές των Τζουμέρκων. Είναι- λένε οι ντόπιοι- το χωριό με τα περισσότερα νερά στην Ελλάδα, και κάποτε- πριν καμιά δεκαπενταριά χρόνια που το επισκέφτηκα- ένας ντόπιος μας έλεγε ότι σε κάθε μέρα του χρόνου αντιστοιχεί μια πηγή.
Τότες ήταν που άκουσα μια πολύ- πολύ τρελή ιστορία που δυσκολεύτηκα να την πιστέψω, όσο και αν ήμουνα ήδη πεισμένος ότι σε τούτη την χώρα δεν ενδημεί μόνο η ''φαιδρά πορτοκαλέα'' αλλά και το αμάραντο δένδρο του παραλόγου.
ΤΑ βλέπεις εκείνα τα χαλάσματα; μου είπε ένας γέροντας του χωριού, δείχνοντας με το χέρι του στο βάθος μιας ρεματιάς. ''Είναι ότι απόμεινε από το υδροηλεκτρικό που έδινε ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριο πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά, στα μέσα στης δεκαετίας του '50, ήρθε η ΔΕΗ, εθνικοποίησε το έργο και τα φώτα στα Θεοδώριανα έσβησαν για πολλά- πολλά χρόνια...
Η μικρή ιστορία του πρώιμου εξηλεκτρισμού των Θεοδώριανων και η μετέπειτα βύθιση της πρωτοπόρας κοινότητας στο σκοτάδι που τότε επικρατούσε στην ελληνική ύπαιθρο, έχει ως εξής:
Το 1934 οι Θεοδωριανοί αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο για τον ηλεκτροφωτισμό του χωιρού τους , εκμεταλλευόμενοι τα πολλά νερά της περιοχής. Με πολλές προσπάθειες και δάνεια από τις τράπεζες- με υποθήκη τα βοσκοτόπια τους, κατάφεραν να κάνουν πραγματικότητα το όνειρό τους. Στις 14 Αυγούστου του 1937 έγιναν τα εγκαίνια του σταθμού και τα Θεοδώριανα ηλεκτροφωτίστηκαν. Ήταν το πρώτο χωριό της Ηπείρου που φώτισε τις νύχτες του με ηλεκτρικό ρεύμα.
Όμως, 20 χρόνια μετά, το έργο εντάχθηκε στη ΔΕΗ, η λειτουργία του διακόπηκε και τα Θεοδώριανα ξαναγύρσαν στο σκοτάδι. Οι Θεοδωριανοί θα έπρεπε να περιμένουν τουλάχιστον δύο δεκαετίες για να φτάσουν οι κολώνες της ΔΕΗ στο χωριό τους και να φωτίσουν και πάλι το χωριό τους.
Πιθανότατα, κάποιοι θα πουν ότι τα Θεοδώριανα επανήλθαν στην ''προτεραία''κατάστση της συσκότισσης διότι το μικρό υδροηλεκτρικό έργο του χωριού κρίθηκε ασύμφορο οικονομικά. Ίσως να έχουν δίκιο, αλλά και έτσι ακόμη το ''καψόνι'' που υπέστησαν οι κάτοικοι των Θεοδώριανων μοιάζει πολύ χοντρό.
Χάρη στην ανάθεση του εξηλεκτρισμού της χώρας κατ' αποκλειστικότητα στη ΔΕΗ, στα μέσα της δεκαετίας του '50, έφτασε το ρεύμα και στο πιο μικρό χωριό και στο τελευταίο ελληνικό νησάκι. Όμως, η ''τιμωρία'' κάποιων πρωτοπόρων κοινοτήτων, που ξαναβυθίστηκαν στο σκοτάδι μέχρι να ξαναενταχθούν, μετά από δεκαετίας, στο εθνικό δίκτυο, φαντάζει μάλλον σαν πολύ ''τρελό'' και... ελληνικό.
Σήεμρα, που η ΔΕΗ οδεύει ολοταχώς προς την ιδιωτικοποίηση, κινδυνεύουμε να δούμε το ίδιο φαινόμενο, αλλά από την ανάποδη. Δηλαδή, να ξαναβυθιστούν στο σκοτάδι τα απομακρυσμένα χωριά μας και τα νησάκια του Αιγαίου, γιατί η ηλεκτροδότησή τους θα κριθεί ασύμφορη από τους επενδυτές της νέας ''ανάπτυξης'' που απεργάζεται η κυβέρνηση.